Шрифттин өлчөмү
Аралык
Сүрөттөр
 

БИШКЕК ШААРДЫК КЕҢЕШИНИН ТОКТОМУ

 

"Жер ресурстар башкармалыгы" жана "Муниципалдык мүлк башкармалыгы"

жөнүндө жоболорду бекитүү тууралуу

 

Кыргыз Республикасынын "Мүлккө муниципалдык менчик жөнүндө" Мыйзамына ылайык, Кыргыз Республикасынын борбор шаарында шаар куруу жана архитектура чөйрөсүндөгү саясатты ишке ашыруунун натыйжалуулугун жогорулатуу максатында, ошондой эле жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын ыйгарым укуктарын мындан ары ишке ашыруу максатында, Бишкек шаардык кеңеш

ТОКТОМ КЫЛАТ:

1. Төмөндөгүлөр бекитилсин:

1-тиркемеге ылайык, "Жер ресурстар башкармалыгы жөнүндө" жобо;

2-тиркемеге ылайык, "Муниципалдык мүлк башкармалыгы жөнүндө" жобо.

2. Бишкек шаарынын мэриясы бул токтомдон келип чыгуучу тийиштүү чараларды көрсүн.

3. Ушул токтомдун аткарылышын контролдоо Бишкек шаардык кеңештин муниципалдык менчик жана жер маселелери, шаар куруу жана архитектура боюнча туруктуу комиссиясына (Конгантиев К.К.) жана Бишкек шаарынын вице-мэри Дюшембиевге Б.О. жүктөлсүн.

 

Бишкек шаардык кеңешинин төрагасы

 

Бишкек шаары,

30-июнь 2016-жыл, № 196

 

А. М. Кененбаев

 

 

 

Бишкек шаардык кеңешинин
2016-жылдын 30-июнундагы
№ 196 токтомуна
1-тиркеме

"Жер ресурстар башкармалыгы жөнүндө"
ЖОБО

1. Жалпы жоболор

1. "Жер ресурстар башкармалыгы" (мындан ары - Башкармалык) Бишкек шаарында жер мамилелеринин муниципалдык саясатын жүргүзүүнү жана экономикалык-укуктук жөнгө салууну камсыздоочу Бишкек шаарынын жерлерин башкаруу жана тескөө боюнча Бишкек шаарынын мэриясынын ыйгарым укуктарын жүзөгө ашыруу максатында уюштурулду.

Башкармалык Бишкек шаарынын мэриясынын түзүмүнө кирүүчү ыйгарым укуктуу орган болуп саналат.

2. Башкармалык Бишкек шаарынын мэриясынын 2008-жылдын 6-февралындагы № 44 "Бишкек шаарынын мэриясынын түзүмдүк бөлүмдөрүн кайрадан уюштуруу жөнүндө" токтомунун, Бишкек шаарынын мэриясынын Муниципалдык мүлкүн башкаруу боюнча комитеттин (каттоо номери: 7573-3301-У-е, ОКПО коду: 21060681, юридикалык дареги: Бишкек шаары, Москва көчөсү, 56) жана Бишкек жер комитетинин (каттоо номери: 18209-3301-У-е, ОКПО коду: 23007849, юридикалык дареги: Бишкек шаары, Турусбеков көчөсү, 31) кайра уюштурулушунун натыйжасында, Бишкек шаарынын мэриясынын 2008-жылдын 31-мартындагы № 140 "Бишкек шаарынын мэриясынын Муниципалдык менчик башкармалыгы" мекемесин уюштуруу жөнүндө" токтомунун негизинде түзүлгөн Бишкек шаарынын мэриясынын муниципалдык менчик башкармалыгынын укуктарынын жана милдеттеринин укук улантуучусу болуп саналат.

3. Башкармалык - Мекеме уюштуруу-укуктук формадагы юридикалык жак болуп саналат, банктык мекемелерде өз алдынча баланска, эсептерге, бюджеттик алыш-бериш эсебине, казыначылык органдарда депозиттик эсепке (Бишкек шаары боюнча Казыналыктын региондук бөлүмү), Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик Гербинин сүрөтү түшүрүлгөн мамлекеттик жана расмий тилде өзүнүн аталышы бар тегерек мөөргө, фирмалык бланктарга, штамптарга жана башка кабыл алынган реквизиттерге, расмий атрибуттарга ээ, сотто доогер жана жоопкер болуп чыга алат.

4. Башкармалык өзүнүн ыйгарым укуктарынын алкагында Бишкек шаарынын мүлк кызыкчылыктарын көрсөтөт жана Кыргыз Республикасынын Конституциясына, Кыргыз Республикасынын башка ченемдик укуктук актыларына, Кыргыз Республикасы катышуучу болуп саналган, белгиленген тартипте күчүнө кирген эл аралык келишимдерине, Бишкек шаардык кеңештин токтомдоруна, Бишкек шаарынын мэриясынын токтомдоруна жана буйруктарына жана ушул жобого ылайык иш жүргүзөт.

5. Башкармалык Бишкек шаарынын мэриясы тарабынан түзүлөт.

6. Башкармалык өзүнүн иш-аракетин башкаруунун жана бийликтин башка мамлекеттик органдары, жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары, мекемелер, ошондой эле башка юридикалык жана жеке жактар менен өз ара аракеттенүүдө ишке ашырат.

7. Өзүнүн иш-аракетин ишке ашыруу маселелер боюнча мамлекеттик жана башка органдар, ошондой эле менчиктин түрүнө карабастан юридикалык жана жеке жактар менен Башкармалыктын өз ара мамилелери Кыргыз Республикасынын мыйзамынын талаптарына каршы келбеген Кыргыз Республикасынын мыйзамына ылайык келишимдик негизде түзүлөт.

8. Башкармалык белгисиз мөөнөткө түзүлөт.

9. Башкармалыктын түзүлүшүнө жана анын иш-аракетине тийиштүү жана ушул жободо көрсөтүлбөгөн бардык маселелер Кыргыз Республикасынын мыйзамына ылайык жөнгө салынат.

10. Башкармалык башка юридикалык жактарды түзүүдө жана алардын ишине Кыргыз Республикасынын мыйзамына ылайык гана катыша алат.

11. Башкармалыктын аталышы:

мамлекеттик тилде: "Жер ресурстар башкармалыгы";

расмий тилде: "Управление земельных ресурсов".

12. Башкармалыктын юридикалык дареги: Кыргыз Республикасы, 720017, Бишкек шаары, Чокморов көчөсү, 246.

13. Башкармалыктын кызматкерлери муниципалдык кызматкерлер болуп саналышат. Аларга Кыргыз Республикасынын муниципалдык кызматынын укуктук жана социалдык жактан коргоо кепилдиктери, укуктары жана милдеттери таратылат.

14. Башкармалыктын компетенциясынын чектеринде кабыл алынган чечимдер, тескөөлөр жана буйруктар Бишкек шаарынын аткаруу бийлигинин бардык органдары, менчиктин түрүнө карабастан, юридикалык жана жеке жактар үчүн милдеттүү.

15. Башкармалык өзүнүн иш-аракетинде Бишкек шаарынын мэриясына отчёт берет.

16. Бишкек шаарынын мэриясы Башкармалыктын иш-аракетин контролдоону жүзөгө ашырат.

17. Бишкек шаардык кеңеш муниципалдык менчиктин пайдаланышына контролду жүзөгө ашырат.

2. Негизги милдеттер

18. Башкармалыктын негизги милдеттери болуп төмөнкүлөр саналат:

Бишкек шаарынын муниципалдык менчигинде турган жер ресурстарын белгиленген тартипте натыйжалуу башкаруу жана тескөө;

менчиктин түрүнө карабастан, бардык юридикалык жана жеке жактар тарабынан өзүнүн ыйгарым укуктарынын жана жарандык-укуктук мамилелеринин чектеринде Кыргыз Республикасынын жарандык жана жер мыйзамдарынын талаптарынын сакталышын камсыз кылуу;

шаардык жер саясатты, анын ичинде, шаардык жерлерди, жер үчүн акынын өлчөмдөрүн баалоо жана аларды алуу тартибинин методологиясын жана критерийлерин, шаардык жерлерди жогорку натыйжалуу пайдаланууну экономикалык стимулдаштыруу механизмин, жер пайдалануунун механизмин өзүнө камтыган жер мамилелерин жөнгө салуучу экономикалык-укуктук тутумду ишке ашырууну иштеп чыгууга жана камсыз кылууга катышуу;

Бишкек шаарында жеке турак жай куруу үчүн жерлерди кошуу менен жер участокторго укуктарды берүү үчүн арыздарды кароо жана жер маселелери боюнча комиссияга тийиштүү материалдарды, анын ичинде, Бишкек шаарында жер участокторуна укуктарды берүү боюнча тооруктарды уюштуруу жана жүргүзүү бөлүгү боюнча даярдоо;

Кыргыз Республикасынын мыйзамына ылайык Бишкек шаарынын жер реформасы жана архитектуралык-шаар куруу иш-аракети чөйрөсүндө шаардык социалдык-экономикалык программаларды аткаруу.

3. Негизги иш-милдеттер

19. Башкармалык өзүнө жүктөлгөн милдеттерди аткаруу максатында, Кыргыз Республикасынын мыйзамы жана Бишкек шаарынын жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын ченемдик укуктук актылары тарабынан белгиленген тартипте төмөнкүлөрдү аткарат:

Кыргыз Республикасынын мамлекеттик менчигинен Бишкек шаарынын муниципалдык менчигине мүлктү белгиленген тартипте кабыл алууну, ошондой эле Кыргыз Республикасынын мыйзамы тарабынан каралган башка учурларда муниципалдык менчикти түзүүнү жүзөгө ашырат;

мамлекеттик сырды сактоо жана маалыматты коргоо функцияларын аткаруу менен мамлекеттик сырга жана купуя маалымат категориясына тийиштүү маалыматтарга карата Кыргыз Республикасынын мыйзамы менен белгиленген коргоо режимин ишке ашырат;

Башкармалыктын автоматташтырылган маалыматтык тутумун түзүүнү, коштоону жана өркүндөтүүнү төмөнкү багыттар боюнча жүзөгө ашырат:

а) электрондук документ жүгүртүү тутуму;

б) Бишкек шаарынын менчик объекттеринин эсеби;

в) Бишкек шаары боюнча муниципалдык менчиктин электрондук реестри;

г) Башкармалыктын электрондук архиви;

д) Башкармалык жана башка жактар ортосундагы түзүлгөн келишимдер боюнча электрондук реестр.

Бишкек шаарынын муниципалдык жер участокторун чарба жүргүзүүгө, ыкчам башкарууга, мөөнөттүү (убактылуу) кайтарымсыз пайдаланууга бекитүүнү жол-жоболоштурат;

Кыргыз Республикасынын мыйзамына, Бишкек шаардык кеңештин ченемдик укуктук актыларына жана Бишкек шаарынын мэриясынын чечимдерине ылайык Бишкек шаарынын мэриясынын кызыкчылыгын көздөп, инвестициялык программаларды иштеп чыгууда, ишке ашырууда жана эсепке алууда өзүнүн компетенциясынын чектеринде катышат;

Бишкек шаарынын жер участокторун ижарага берүүчү катары чыгат;

мүлктүк мамилелерди жөнгө салууну жана Кыргыз Республикасынын мамлекеттик органдары менен өз ара аракеттенүүнү жүзөгө ашырат;

чет өлкөлүк өкүлчүлүктөр, юридикалык жана жеке жактар менен мамилелерде өзүнүн компетенциясынын чектеринде белгиленген тартипте Бишкек шаарынын кызыкчылыгын көздөйт;

Бишкек шаарынын мэриясынын тапшырмасы боюнча чыгып сүйлөйт, Бишкек шаарынын мэриясынын кызыкдар түзүмдүк бөлүмдөрү менен бирдикте Бишкек шаарынын мэриясынын түзүмдүк бөлүмдөрү болуп саналган уюмдарды, мекемелерди жана ишканаларды түзүү, кайра уюштуруу жана жоюу жөнүндө сунуштарды даярдайт жана берет;

Бишкек шаарынын мэриясынын түзүмдүк бөлүмдөрү болуп саналган уюмдарды, мекемелерди жана ишканаларды түзүүдө, кайра уюштурууда жана жоюуда катышат;

Бишкек шаарынын муниципалдык менчигинде турган жер участокторуна укуктарды берүүдөн шаардын бюджетине каражаттардын түшүү болжолун Бишкек шаарынын мэриясына даярдайт жана көрсөтөт, бул түшүүлөрдү камсыздоо үчүн тийиштүү чараларды көрөт;

жер участокторду сатуу боюнча ишти жүзөгө ашырат, Кыргыз Республикасынын мыйзамына ылайык Бишкек шаарынын мэриясынын муниципалдык менчигинде турган жер участокторду сатуу жөнүндө сунуштарды уюштурат жана киргизет;

Бишкек шаарынын жер участокторунун наркын көз карандысыз баалоону жүргүзүү боюнча ишти уюштурат;

жарандарга жеке турак жай куруу үчүн жер участокторду берүү боюнча ишти белгиленген тартипте уюштурат;

өзүнүн компетенцияларынын чегинде Кыргыз Республикасынын аймагында жана чет өлкөдө Бишкек шаарынын кызыкчылыктарын жана мүлктүк укуктарын коргоону камсыз кылат;

жер пайдалануучулар менен болгон ижара мамилелерде Бишкек шаарынын мэриясынын ыйгарым укуктуу органы жана өкүлү болуп саналат;

Бишкек шаарында жер участокторго укуктарды берүү маселелери боюнча чечимдердин (токтомдордун) ижара жана сатуу-сатып алуу келишимдеринин долбоорлорун даярдайт;

Кыргыз Республикасынын мыйзамына ылайык, ижара шартында мөөнөттүү (убактылуу) пайдаланууга берилүүчү жер участокторду пайдалануу үчүн ижара акылардын эсебин жүргүзөт;

жеке жана юридикалык жактардын аларга жер участокторду берүү жөнүндө арыздарын (өтүнүч каттарын) кароо мөөнөтүн бузууларга жол бербөө жана четтетүү боюнча чараларды көрөт.

4. Башкармалыктын укуктары жана милдеттери

20. Башкармалык төмөнкү укуктарга ээ:

өзүнүн компетенциясынын чектеринде Бишкек шаарынын муниципалдык менчигин тескөөгө, Бишкек шаарынын жерлерине карата келишимдерди, контракттарды жана башка бүтүмдөрдү Кыргыз Республикасынын мыйзамына ылайык түзүүгө;

Бишкек шаарынын муниципалдык мекемелеринин, уюмдарынын жана ишканаларынын  уюштуруу-укуктук формасын түзүү, кайра уюштуруу жана жоюу, өзгөртүү жөнүндө сунуштарын киргизүүгө;

Кыргыз Республикасынын мыйзамында каралган учурларда чарбалык коомдордун акционери катары Бишкек шаарынын мэриясынын кызыкчылыктарын көздөөгө;

муниципалдык менчикте турган, анын ичинде юридикалык жана жеке жактарга ижарага берилген жер участокторду сатуу жөнүндө Бишкек шаарынын мэриясынын чечимдерин белгиленген тартипте ишке ашырууга;

сот органдарында Бишкек шаарынын мэриясынын кызыкчылыктарын көздөөгө, ошондой эле Кыргыз Республикасынын сотторуна доолорду, анын ичинде Кыргыз Республикасынын жер мыйзамдарын бузуунун натыйжасында келтирилген зыяндарды төлөтүү жөнүндө доолорду өзүнүн компетенциясынын чектеринде доолоого;

Бишкек шаарынын мэриясына жана Бишкек шаардык кеңешке жерлерди максаттуу багыты боюнча эмес пайдалануу, жер участогун сарамжалдуу эмес пайдалануу, жер участоктор жер жөнүндөгү мыйзамдарында, Бишкек шаарынын мэриясынын буйруктарында, жер участокторуна укуктар келишимдеринде каралган мөөнөттө пайдаланылбаган учурларда жерлерди толугу менен же анын бөлүгүн алып коюу жөнүндө сунуштарды киргизүүгө;

жер участокторун пайдалануу маселелери боюнча жер пайдалануучуларга/ижарачыларга көрсөтмө берүүгө жана тийиштүү органдарга тартип бузууларды жокко чыгаруу үчүн тийиштүү чара көрүү максатында материалдарды жөнөтүүгө;

Башкармалыктын иш-аракетин камсыздоого багытталган келишимдерди, контракттарды, макулдашууларды жана башка документтерди Кыргыз Республикасынын мыйзамына ылайык түзүүгө;

Башкармалыктын иш-аракетинин ченемдик укуктук базасын өркүндөтүү боюнча сунуштарды киргизүүгө;

Башкармалыктын компетенциясына кирген маселелер боюнча комиссиялардын, атайын жумушчу топтордун ишине катышууга;

өзүнүн компетенциясынын маселелери боюнча жарандарды кабыл алууга, түшкөн сунуштарды, арыздарды жана даттанууларды кароого, алар боюнча тийиштүү чараларды көрүүгө;

өз компетенциясынын чектеринде буйруктарды чыгарууга;

Башкармалык төмөнкүлөргө милдеттүү:

кызматкерлерге эмгектин коопсуз шарттарын камсыздоого жана алардын ден соолугуна жана эмгекке жарамдуулугуна келтирилген залал үчүн жоопкерчилик тартууга;

Башкармалыктын кызматкерлерин социалдык, медициналык жана башка милдеттүү камсыздандыруунун түрлөрү менен камсыздоого;

башкарууга берилген мүлктүн сакталышын камсыздоого;

белгиленген тартипте башка милдеттерди аткарууга.

21. Башкармалык ушул жободо көрсөтүлбөгөн жана ага жүктөлгөн иш-милдеттерди аткаруу үчүн дагы башка укуктарга ээ.

22. Башкармалык шаардык бюджеттин каражаттарынын жана башка каржылоо булактарынын эсебинен башкармалык тарабынан түзүлгөн, топтолгон жана сатылып алынган маалымат ресурстарынын жана автоматташтырылган маалымат тутумдарынын менчик ээси жана кожоюну болуп саналат.

23. Башкармалык пайдалануучулардын (керектөөчүлөрдүн) чөйрөсүн, маалымат ресурстарын пайдалануу жана таратуу шарттарын, ошондой эле Кыргыз Республикасынын мыйзамы тарабынан белгиленген тартипке ылайык чектелген жетүү мүмкүнчүлүгүнүн маалыматынын сакталыш режимдерин аныктайт.

5. Башкармалыктын иш-аракетин уюштуруу

24. Башкармалыктын жогорку органы Бишкек шаарынын мэриясы болуп саналат, ал мыйзамга ылайык Башкармалыкты түзүү, Башкармалык жөнүндө жобого өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду бекитүү жана киргизүү, Башкармалыкты кайра уюштуруу жана жоюу, Башкармалыктын түзүмүн жана штаттык расписаниесин бекитүү, Башкармалыктын начальнигин жана начальнигинин орун басарын дайындоо жана бошотуу маселелерин чечет.

25. Бишкек шаарынын мэриясы Башкармалыктын ишине тийиштүү бардык маселелер боюнча чечим кабыл алууга укуктуу.

26. Башкармалыктын жетекчиси болуп Кыргыз Республикасынын муниципалдык кызмат жөнүндө мыйзамына ылайык кызмат ордуна дайындалуучу жана бошотулуучу начальник саналат.

27. Башкармалыктын начальниги:

Башкармалыктын ишин уюштурат жана жетектейт;

Башкармалыкка жүктөлгөн милдеттердин аткарылышы үчүн жеке жоопкерчилик тартат;

Бишкек шаарынын мэриясына белгиленген чектелген штаттык сандын жана эмгек акы фондунун чектеринде Башкармалыктын штаттык расписаниесин, түзүмүн жана иш тартибин бекитүүгө берет;

бекитилген штаттык расписаниеге жана Кыргыз Республикасынын муниципалдык кызмат жөнүндө мыйзамына, Кыргыз Республикасынын Эмгек кодексине ылайык Башкармалыктын кызматкерлерин кызматка дайындайт жана бошотот;

Бишкек шаарынын жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары, Кыргыз Республикасынын мамлекеттик органдары, коомдук жана эл аралык уюмдар, чет мамлекеттердин юридикалык жана жеке жактары менен өз ара мамилелерде Башкармалыкты көрсөтөт.

ишеним катсыз Башкармалыктын атынан жарандык-укуктук бүтүмдөрдү түзөт;

Башкармалыктын кызматтык милдеттерин жана башка ички документтерин бекитет;

өзүнүн ыйгарым укуктарынын чектеринде Башкармалыктын мүлкүн, акча каражаттарын кошо башкарат;

Башкармалыктын кызматкерлери тарабынан милдеттүү аткарылууга тийиш буйруктарды чыгарат;

Кыргыз Республикасынын мыйзамына ылайык, Бишкек шаарынын мэриясы тарабынан бекитилген сметага ылайык Башкармалыктын кызматкерлерине карата сыйлоо жана жаза көрүү чараларын көрөт;

Кыргыз Республикасынын мыйзамына жана өндүрүштүк зарылчылыкка ылайык Башкармалыктын иш режимин белгилейт;

өзүнүн орун басарынын компетенциясын аныктайт;

мыйзамдарга ылайык банктарда эсептерди ачат жана жабат, алар боюнча операцияларды жүргүзөт, финансылык документтерге кол коёт;

финансылык жана эсеп тартибинин сакталышын камсыз кылат.

28. Башкармалыктын начальниги бир орун басарга ээ.

Башкармалыктын начальнигинин орун басары Кыргыз Республикасынын муниципалдык кызмат жөнүндө мыйзамы тарабынан белгиленген тартипте Бишкек шаарынын мэри тарабынан кызматка дайындалат жана кызматтан бошотулат.

Башкармалыктын начальниги жокто (убактылуу эмгекке жарамсыздык, кызматтык иш сапар жана башка) же ыйгарым укуктарын токтоткон учурда, анын ыйгарым укуктарын убактылуу Башкармалыктын начальнигинин орун басары жүзөгө ашырат.

Начальник жокто, финансылык документтерге кол коюу укугу бул жөнүндө начальниктин тийиштүү буйругунун негизинде өткөрүлүп берилет.

Башкармалыктын начальнигинин орун басары функционалдык милдеттер жана Башкармалыктын начальнигинин буйруктары тарабынан белгиленген ыйгарым укуктардын чектеринде иш жүргүзөт.

6. Башкармалыктын мүлкү

29. Башкармалыктын мүлкүн ага ыкчам башкаруу укугунда бекитилген, анын өз алдынча балансында чагылдырылган негизги жана жүгүртмө каражаттарды, каржы ресурстарды (интеллектуалдык менчиктин объекттерин кошуу менен) түзөт.

Башкармалык Бишкек шаарынын мэриясынын макулдугу менен гана ага бекитилип берилген мүлктү (негизги каражаттарды) тескөөгө укуктуу.

30. Башкармалыкты күтүүгө чыгымдарды каржылоо Бишкек шаарынын мэриясы тарабынан бекитилген чыгымдар сметасына ылайык шаардык бюджеттин эсебинен жүргүзүлөт.

7. Эсепке алуу жана отчёттуулук

31. Бишкек шаарынын мэриясы Башкармалыктын иш-аракетин контролдоону жүргүзөт.

32. Башкармалык Кыргыз Республикасынын мыйзамы тарабынан белгиленген тартипте жана аныкталган мөөнөттөрдө бухгалтердик жана статистикалык отчёттуулукту берет. Башкармалыктын иш-аракетин текшерүүнү ыйгарым укуктуу органдар, ошондой эле Кыргыз Республикасынын мыйзамына ылайык бул укук берилген уюмдар жүргүзөт.

33. Башкармалыктын начальниги жана башкы бухгалтери Башкармалыктын эсебинин тууралыгы жана финансы каражаттарынын жана мүлкүнүн максаттуу пайдаланылышы үчүн жоопкерчилик тартышат, Кыргыз Республикасынын Эмгек кодексине ылайык толук материалдык жоопкерчилик тартышат.

8. Эмгек мамилелери

34. Башкармалык кызматкерлердин квалификациялык талаптарын мыйзам тарабынан белгиленген тартипте өз алдынча аныктайт. Администрация менен кызматкерлердин ортосундагы мамилелер Кыргыз Республикасынын эмгек мыйзамынын ченемдери менен жөнгө салынат.

35. Башкармалык иштердин тийиштүү көлөмүн аткаруу үчүн жарандарды мөөнөттүү эмгек келишимдердин жана башка жарандык-укуктук келишимдердин негизинде тартуу укугуна ээ.

36. Башкармалыктын кызматкерлеринин иштөө жана эс алуу режими, аларды социалдык камсыздоо, социалдык камсыздандыруу Кыргыз Республикасынын Эмгек кодекси менен жөнгө салынат.

9. Жобого өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү, башкармалыкты кайра уюштуруу жана жоюу

37. Ушул Жобого өзгөртүүлөр жана толуктоолор Кыргыз Республикасынын мыйзамы тарабынан белгиленген тартипте киргизилет.

38. Башкармалыкты кайра уюштуруу жана жоюу Кыргыз Республикасынын мыйзамына ылайык жана ал тарабынан каралган тартипте жүзөгө ашырылат.

39. Башкармалыктын ишин токтотуу Бишкек шаарынын мэриясынын чечими же сот органдарынын чечими боюнча жүргүзүлөт.

40. Башкармалыкты жоюу Бишкек шаарынын мэриясы тарабынан дайындалган Башкармалыкты жоюу тартибин жана мөөнөттөрүн белгилеген жоюу комиссиясы тарабынан жүзөгө ашырылат.

41. Жоюу комиссиясы дайындалган учурдан тартып, анын мүлкүн алып коюуга же карыздарын жабууга багытталган насыя берүүчүлөрдүн бардык талаптары жоюу комиссиясынын макулдугу менен гана канааттандырылат.

42. Каттоо органы тарабынан тийиштүү буйрук чыккан датадан тартып, Башкармалык өз иш-аракетин токтоткон, жоюусу аяктаган болуп эсептелинет.

43. Насыя берүүчүлөрдүн талаптары канааттандырылгандан кийин, Башкармалыктын калган мүлкү, бул мүлккө буюмдук укугу же Башкармалыкка карата милдеттенмелик укугу бар Бишкек шаарынын мэриясынын атынан анын уюмдаштыруучусуна өткөрүлүп берилет.

44. Иш процессинде пайда болгон документтер, жоюу учурунда Кыргыз Республикасынын "Кыргыз Республикасынын улуттук архив фонду жөнүндө" Мыйзамына ылайык сакталат жана пайдаланылат.

 

Бишкек шаардык кеңешинин аппарат жетекчисинин милдетин убактылуу аткаруучу

 

Р.Садыралиев

 

Бишкек шаардык кеңешинин
2016-жылдын 30-июнундагы
№ 196 токтомуна
2-тиркеме

"Муниципалдык мүлк башкармалыгы жөнүндө"
ЖОБО

1. Жалпы жоболор

1. "Муниципалдык мүлк башкармалыгы" (мындан ары - Башкармалык), Бишкек шаарынын мэриясынын төмөнкү ыйгарым укуктарын жүзөгө ашыруу максатында түзүлгөн:

менчиктештирүү жаатындагы муниципалдык саясатты жүргүзүүнү камсыз кыла турган, Бишкек шаарынын муниципалдык менчик объекттери болгон, жер участокторунан тышкаркы, муниципалдык кыймылсыз жана кыймылдуу мүлктөрүн (мындан ары - "Мүлк") башкаруу жана тескөө боюнча;

алардын экономикалык жана инвестициялык тартууларын жогорулатуу максатында, муниципалдык мүлктү натыйжалуу, сарамжалдуу жана максаттуу пайдаланууну камсыздоо боюнча.

Башкармалык Бишкек шаарынын мэриясынын түзүмүнө кирүүчү, ыйгарым укуктуу орган болуп саналат.

2. Башкармалык Бишкек шаарынын мэриясынын 2008-жылдын 6-февралындагы № 44 "Бишкек шаарынын мэриясынын түзүмдүк бөлүмдөрүн кайрадан уюштуруу жөнүндө" токтомунун, Бишкек шаарынын мэриясынын Муниципалдык мүлкүн башкаруу боюнча комитеттин (каттоо номери: 7573-3301-У-е, ОКПО коду: 21060681, юридикалык дареги: Бишкек шаары, Москва көчөсү, 56) жана Бишкек жер комитетинин (каттоо номери: 18209-3301-У-е, ОКПО коду: 23007849, юридикалык дареги: Бишкек шаары, Турусбеков көчөсү, 31) кайра уюштурулушунун натыйжасында, Бишкек шаарынын мэриясынын 2008-жылдын 31-мартындагы № 140 "Бишкек шаарынын мэриясынын Муниципалдык менчик башкармалыгы" мекемесин уюштуруу жөнүндө" токтомунун негизинде түзүлгөн Бишкек шаарынын мэриясынын муниципалдык менчик башкармалыгынын укуктарынын жана милдеттеринин укук улантуучусу болуп саналат.

3. Башкармалык - Мекеме уюштуруу-укуктук формадагы юридикалык жак болуп саналат, банктык мекемелерде өз алдынча баланска, эсептерге, бюджеттик алыш-бериш эсебине, казыначылык органдарда депозиттик эсепке (Бишкек шаары боюнча Казыналыктын региондук бөлүмү), Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик Гербинин сүрөтү түшүрүлгөн мамлекеттик жана расмий тилде өзүнүн аталышы бар тегерек мөөргө, фирмалык бланктарга, штамптарга жана башка кабыл алынган реквизиттерге, расмий атрибуттарга ээ, сотто доогер жана жоопкер болуп чыга алат.

4. Башкармалык өзүнүн ыйгарым укуктарынын алкагында, Бишкек шаарынын мүлк кызыкчылыктарын көрсөтөт жана Кыргыз Республикасынын Конституциясына, Кыргыз Республикасынын башка ченемдик укуктук актыларына, Кыргыз Республикасы катышуучу болуп саналган, белгиленген тартипте күчүнө кирген, эл аралык келишимдерине, Бишкек шаардык кеңештин токтомдоруна, Бишкек шаарынын мэриясынын буйруктарына жана ушул жобого ылайык иш жүргүзөт.

5. Башкармалык Бишкек шаарынын мэриясы тарабынан түзүлөт.

6. Башкармалык өзүнүн иш-аракетин башкаруунун жана бийликтин башка мамлекеттик органдары, жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары, мекемелер, ошондой эле башка юридикалык жана жеке жактар менен өз ара аракеттенүү менен ишке ашырат.

7. Башкармалыктын өзүнүн иш-аракетин ишке ашыруу маселелер боюнча мамлекеттик жана башка органдар, ошондой эле менчиктин түрүнө карабастан, юридикалык жана жеке жактар менен өз ара мамилелери Кыргыз Республикасынын мыйзамдарынын талаптарына каршы келбеген Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык келишимдик негизде түзүлөт.

8. Башкармалык белгисиз мөөнөткө түзүлөт.

9. Башкармалыктын түзүлүшүнө жана анын иш-аракетине тийиштүү жана ушул жободо көрсөтүлбөгөн бардык маселелер Кыргыз Республикасынын колдонуудагы мыйзамдарына ылайык жөнгө салынат.

10. Башкармалык башка юридикалык жактарды түзүүдө жана алардын иш-аракетине Кыргыз Республикасынын колдонуудагы мыйзамдарына ылайык гана катыша алат.

11. Башкармалыктын аталышы:

мамлекеттик тилде: "Муниципалдык мүлк башкармалыгы";

расмий тилде: "Управление муниципального имущества".

12. Башкармалыктын юридикалык дареги: Кыргыз Республикасы, 720017, Бишкек шаары, Чокморов көчөсү, 246.

13. Башкармалыктын кызматкерлери муниципалдык кызматкерлер болуп саналышат. Аларга Кыргыз Республикасынын муниципалдык кызматынын укуктук жана социалдык жактан коргоо кепилдиктери, укуктары жана милдеттери таратылат.

14. Башкармалыктын компетенциясынын чектеринде кабыл алынган чечимдер, тескөөлөр жана буйруктар Бишкек шаарынын аткаруу бийлигинин бардык органдары, менчиктин түрүнө карабастан, юридикалык жана жеке жактар үчүн милдеттүү.

15. Башкармалык өзүнүн иш-аракетинде Бишкек шаарынын мэриясына отчёт берет.

16. Бишкек шаарынын мэриясы Башкармалыктын иш-аракетин контролдоону жүзөгө ашырат.

17. Бишкек шаардык кеңеш муниципалдык менчиктин пайдаланышына контролду жүзөгө ашырат.

2. Негизги милдеттер

18. Башкармалыктын негизги милдеттери болуп төмөнкүлөр саналат:

жер участокторунан башка, Бишкек шаарынын муниципалдык менчигинде турган кыймылсыз жана кыймылдуу мүлктөрдү белгиленген тартипте натыйжалуу башкаруу жана тескөө;

менчиктин түрүнө карабастан, бардык юридикалык жана жеке жактар тарабынан өзүнүн ыйгарым укуктарынын жана жарандык-укуктук мамилелердин чектеринде Кыргыз Республикасынын жарандык мыйзамдарынын талаптарынын сакталышын камсыз кылуу;

Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына жана Бишкек шаарынын жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын ченемдик-укуктук актыларына ылайык, Бишкек шаарынын кыймылсыз объекттерин жана башка менчигин менчиктештирүү жаатындагы саясатты ишке ашыруу;

шаардык мүлк саясатын жана анын ичинде шаардык мүлктөрдү баалоонун методологиясын жана критерийлерин, мүлк үчүн төлөмдөрдүн өлчөмүн жана аны алуунун тартиптерин, шаардык мүлктөрдү жогорку натыйжалуу пайдалануунун экономикалык стимулдаштыруу механизмин, мүлктөрдү натыйжалуу жана сарамжалдуу пайдаланууну өзүнө камтыган мүлк мамилелеринин экономикалык-укуктук тутумун жөнгө салууну иштеп чыгууга жана камсыз кылууга катышуу.

3. Негизги иш-милдеттер

19. Башкармалык өзүнө жүктөлгөн милдеттерди аткаруу максатында, Кыргыз Республикасынын мыйзамдары жана Бишкек шаарынын жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын ченемдик укуктук актылары тарабынан белгиленген тартипте төмөнкүлөрдү аткарат:

Кыргыз Республикасынын мамлекеттик менчигинен Бишкек шаарынын муниципалдык менчигине мүлктү белгиленген тартипте кабыл алууну, ошондой эле Кыргыз Республикасын мыйзамдарында каралган башка учурларда муниципалдык менчикти түзүүнү жүзөгө ашырат;

мамлекеттик сырды сактоо жана маалыматты коргоо функцияларын аткаруу менен мамлекеттик сырга жана купуя маалымат категориясына тийиштүү маалыматтарга карата Кыргыз Республикасынын мыйзамдарында белгиленген коргоо режимин ишке ашырат;

Башкармалыктын автоматташтырылган маалыматтык тутумун түзүүнү, коштоону жана өркүндөтүүнү төмөнкү багыттар боюнча жүзөгө ашырат:

а) электрондук документ жүгүртүү тутуму;

б) Бишкек шаарынын менчик объекттеринин эсеби;

в) Бишкек шаары боюнча муниципалдык менчиктин электрондук реестри;

г) Башкармалыктын электрондук архиви;

д) Башкармалык жана башка жактар ортосундагы болгон келишимдер боюнча электрондук реестр.

Бишкек шаарынын муниципалдык менчигине тийиштүү болгон кыймылсыз объекттердин реестрин жүргүзүүнү жүзөгө ашырат, Бишкек шаарынын мүлкүнө тийиштүү мамлекеттик каттоо органдарында муниципалдык менчик укуктарды каттоодо Бишкек шаарынын мэриясын көрсөтөт;

Бишкек шаарынын муниципалдык мүлкүн чарба жүргүзүүгө, ыкчам башкарууга, мөөнөттүү (убактылуу) кайтарымсыз пайдаланууга бекитүүнү жол-жоболоштурат;

муниципалдык менчик объекттерге чектелген буюмдук укуктарды берет;

Кыргыз Республикасынын мыйзамына, Бишкек шаардык кеңештин укуктук ченемдик актыларына жана Бишкек шаарынын мэриясынын чечимдерине ылайык, Бишкек шаарынын муниципалдык мүлкүн тескөөнүн жана пайдалануунун белгиленген тартиби бузулган учурда, өз ыйгарым укуктарынын чектеринде тийиштүү чараларды көрөт;

Кыргыз Республикасынын мыйзамына, Бишкек шаардык кеңештин укуктук ченемдик актыларына жана Бишкек шаарынын мэриясынын чечимдерине ылайык, Бишкек шаарынын мэриясынын кызыкчылыгын көздөп, инвестициялык программаларды иштеп чыгууда, ишке ашырууда жана эсепке алууда өзүнүн компетенциясынын чектеринде катышат;

Бишкек шаарынын мүлкүн ижарага берүүчү катары чыгат;

мүлктүк мамилелерди жөнгө салууну жана Кыргыз Республикасынын мамлекеттик органдары менен өз ара аракеттенүүнү жүзөгө ашырат;

чет өлкөлүк өкүлчүлүктөр, юридикалык жана жеке жактар менен мамилелерде өзүнүн компетенциясынын чектеринде белгиленген тартипте Бишкек шаарынын кызыкчылыгын көздөйт;

Бишкек шаарынын мэриясынын кызыкдар түзүмдүк бөлүмдөрү менен бирдикте мүлктүк маселелер боюнча эл аралык иш-чараларда, Бишкек шаарынын муниципалдык менчигинде турган кыймылсыз мүлк объекттерин реконструкциялоо менен байланышкан долбоорлорду ишке ашыруу үчүн инвесторлорду, анын ичинде, чет өлкөлүк инвесторлорду да тандоодо катышат;

Бишкек шаарынын мэриясынын тапшырмасы боюнча чыгып сүйлөйт, ошондой эле Бишкек шаарынын мэриясынын кызыкдар түзүмдүк бөлүмдөрү менен бирдикте Бишкек шаарынын мэриясынын түзүмдүк бөлүмдөрү болгон уюмдарды, мекемелерди жана ишканаларды түзүү, кайра уюштуруу жана жоюу жөнүндө сунуштарды даярдайт жана берет;

Бишкек шаарынын мэриясынын түзүмдүк бөлүмдөрү болгон уюмдарды, мекемелерди жана ишканаларды түзүүдө, кайра уюштурууда жана жоюуда катышат;

Бишкек шаарынын мэриясынын тапшырмасы боюнча чарбалык коомдордо Кыргыз Республикасынын мыйзамы тарабынан каралган учурларда акцияларды (үлүштөрдү) кармоочу болуп саналат, ошондой эле өзүнүн компетенциясынын чектеринде чарба коомдорунун уставдык капиталдарындагы муниципалдык менчикке бекитилген акциялар (үлүштөр) боюнча Бишкек шаарынын жергиликтүү өз алдынча башкаруусунун кызыкчылыктарын көздөйт;

Бишкек шаарынын мэриясынын тапшырмасы боюнча Бишкек шаардык кеңеш тарабынан бекитүү үчүн Бишкек шаарынын ишканаларын, уюмдарын жана башка мүлкүн менчиктештирүү программаларынын долбоорлорун иштеп чыгат жана даярдайт;

Бишкек шаарынын мэриясына Бишкек шаарынын муниципалдык менчигинде турган кыймылсыз мүлктүн объекттерине чектелген буюмдук укуктарды менчиктештирүүдөн жана берүүдөн каражаттардын шаардын бюджетине түшүүлөрүнүн болжолун даярдайт жана берет, бул түшүүлөрдү камсыз кылуу үчүн тийиштүү чараларды көрөт, ошондой эле жогоруда аталган каражаттардын түшүүсүнө контролду жүзөгө ашырат;

Бишкек шаарынын турак эмес жайлар фондунун объекттерин сатуу боюнча ишти уюштурат жана жүзөгө ашырат, Кыргыз Республикасынын мыйзамына ылайык Бишкек шаарынын муниципалдык менчигинде турган турак эмес жайларды сатуу жөнүндө сунуш киргизет;

Бишкек шаарынын мүлкүнүн наркын көз карандысыз баалоону жүргүзүү боюнча ишти уюштурат;

Бишкек шаарынын муниципалдык менчигинин объекттерин менчиктештирүү, башкаруу жана тескөө маселелери боюнча ченемдик укуктук актылардын, инвестицияларды тартуулардын долбоорлорун иштеп чыгат;

өзүнүн компетенциясынын чектеринде Бишкек шаарынын мүлкүн менчиктештирүү, башкаруу жана тескөө маселелери боюнча тескөөчү документтерди чыгарат;

Кыргыз Республикасынын аймагында жана чет өлкөдө өзүнүн ыйгарым укуктарынын чектеринде Бишкек шаарынын кызыкчылыктарын жана мүлктүк укуктарын коргоону камсыз кылат;

ижарачылар менен ижара мамилелерде Бишкек шаарынын мэриясынын ыйгарым укуктуу органы жана өкүлү болуп саналат;

Кыргыз Республикасынын мыйзамына ылайык ижара шарттарда мөөнөтүү (убактылуу) пайдаланууга берилүүчү мүлктү пайдалануу үчүн ижара акыларды эсептөөнү жүргүзөт;

жеке жана юридикалык жактардын аларга мүлккө укуктарды берүү жөнүндө арыздарын (өтүнүч каттарын) кароо мөөнөтүн бузууларга жол бербөө жана четтетүү боюнча чара көрөт;

бошогон батирлердин эсебин жүргүзөт, бул батирлерди бөлүштүрүү боюнча Бишкек шаарынын мэриясынын буйруктарынын долбоорлорун белгиленген тартипте даярдайт;

Бишкек шаарынын мэриясы жана Бишкек шаарынын мэриясынын аймактык бөлүмдөрү тарабынан кабыл алынган чечимдердин негизинде турак аянтка жалдоо келишимди белгиленген тартипте жол-жоболоштурууну жана берүүнү жүргүзөт.

4. Башкармалыктын укуктары жана милдеттери

20. Башкармалык төмөнкү укуктарга ээ:

өзүнүн компетенциясынын чектеринде Бишкек шаарынын муниципалдык менчигин тескөөгө, Кыргыз Республикасынын мыйзамына ылайык Бишкек шаарынын мүлктөрүнө карата келишимдерди, контракттарды жана башка бүтүмдөрдү түзүүгө;

Бишкек шаарынын мэриясынын тапшырмасы боюнча мүлктү Бишкек шаарынын ишканаларына жана мекемелерине чарба жүргүзүү же ыкчам башкаруу укугуна бекитүүгө, ошондой эле мындай жүргүзүүнүн чектерин белгилөөгө;

Башкармалыктын карамагындагы мүлктү камсыздандыруучу коргоону жүзөгө ашырууга багытталган иш-чараларды ишке ашырууга;

Бишкек шаарынын муниципалдык мекемелеринин, уюмдарынын жана ишканаларынын уюштуруу-укуктук формасын түзүү, кайра уюштуруу жана жоюу, өзгөртүү жөнүндө сунуш киргизүүгө;

Кыргыз Республикасынын мыйзамы тарабынан каралган учурларда чарба коомдорунун акционери катары Бишкек шаарынын мэриясынын кызыкчылыктарын көздөөгө;

муниципалдык менчикте турган турак эмес жайларды, анын ичинде юридикалык жана жеке жактарга ижарага берилген турак эмес жайларды сатуу жөнүндө Бишкек шаарынын мэриясынын чечимин белгиленген тартипте ишке ашырууга;

муниципалдык менчик объекттерин менчиктештирүүнү белгиленген тартипте ишке ашырууга;

Бишкек шаарынын мэриясынын алдындагы ведомстволук ишканаларда, мекемелерде жана уюмдарда муниципалдык мүлктүн пайдаланышы жана сакталышы үчүн документтик текшерүүнү (ревизияны, инвентаризациялоону жана башка) жүргүзүүнү, ошондой эле алынган негизги каражаттардын өз убагында кириштөө жана башкармалыктын реестрине киргизүүнү контролдоону жүзөгө ашырууга. Тартип бузуулар болгондо Кыргыз Республикасынын мыйзамына жана башка ченемдик укуктук актыларга ылайык, өз компетенциясынын чектеринде тийиштүү чара көрүүгө;

Бишкек шаарынын мэриясынын кызыкчылыгын сот органдарында көздөөгө, ошондой эле Кыргыз Республикасынын сотторуна доо арыздарды, анын ичинде Кыргыз Республикасынын мыйзамын бузуунун натыйжасында келтирилген зыяндарды төлөтүү жөнүндө доо арызды, өзүнүн компетенциясынын чектеринде доолоого;

муниципалдык менчикти пайдалануу маселелери боюнча ижарачыларга көрсөтмө берүүгө жана тартип бузууларды жокко чыгаруу үчүн тийиштүү чараларды колдонуу максатында тийиштүү органдарга материалдарды жөнөтүүгө;

мүлктү пайдалануу боюнча муниципалдык мүлктү текшерүүнү, экспертизаларды жүргүзүү, мүлктү пайдалануу боюнча иш-чаралардын аткарылышын текшерүү үчүн адистерди белгиленген тартипте тартууга;

Башкармалык төмөнкүлөргө милдеттүү:

кызматкерлерге эмгектин коопсуз шарттарын камсыздоого жана алардын ден соолугуна жана эмгекке жарамдуулугуна келтирилген залал үчүн жоопкерчилик тартууга;

Башкармалыктын кызматкерлерин социалдык, медициналык жана башка милдеттүү камсыздандыруунун түрлөрү менен камсыздоого;

башка милдеттерди белгиленген тартипте аткарууга.

21. Башкармалык ушул жободо көрсөтүлбөгөн жана ага жүктөлгөн иш-милдеттерди аткаруу үчүн дагы башка тийиштүү укуктарга ээ.

22. Башкармалык шаардык бюджеттин каражаттарынын жана башка каржылоо булактарынын эсебинен башкармалык тарабынан түзүлгөн, топтолгон жана сатылып алынган маалымат ресурстарынын жана автоматташтырылган маалымат тутумдарынын менчик ээси жана кожоюну болуп саналат.

23. Башкармалык пайдалануучулардын (керектөөчүлөрдүн) чөйрөсүн, маалымат ресурстарын пайдалануу жана таратуу шарттарын, ошондой эле Кыргыз Республикасынын мыйзамы тарабынан белгиленген тартипке ылайык, чектелген жетүү мүмкүнчүлүгүнүн маалыматын сактоо режимдерин аныктайт.

5. Башкармалыктын иш-аракетин уюштуруу

24. Кыргыз Республикасынын мыйзамына ылайык Башкармалыкты түзүү, Башкармалык жөнүндө жобого өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду бекитүү жана киргизүү, Башкармалыкты кайра уюштуруу жана жоюу, Башкармалыктын түзүмүн жана штаттык расписаниесин бекитүү, Башкармалыктын начальнигин жана начальнигинин орун басарын дайындоо жана бошотуу маселелерин чечкен, Бишкек шаарынын мэриясы Башкармалыктын жогорку органы болуп саналат.

25. Бишкек шаарынын мэриясы Башкармалыктын ишине тийиштүү бардык маселелер боюнча чечим кабыл алууга укуктуу.

26. Башкармалыктын жетекчиси болуп Кыргыз Республикасынын муниципалдык кызмат жөнүндө мыйзамына ылайык кызмат ордуна дайындалуучу жана бошотулуучу начальник саналат.

27. Башкармалыктын начальниги:

Башкармалыктын ишин уюштурат жана жетектейт;

Башкармалыкка жүктөлгөн милдеттердин аткарылышы үчүн жеке жоопкерчилик тартат;

Бишкек шаарынын мэриясына белгиленген чектелген штаттык сандын жана эмгек акы фондунун чектеринде Башкармалыктын штаттык расписаниесин, түзүмүн жана иш тартибин бекитүүгө берет;

бекитилген штаттык расписаниеге жана Кыргыз Республикасынын муниципалдык кызмат жөнүндө мыйзамына, Кыргыз Республикасынын Эмгек кодексине ылайык Башкармалыктын кызматкерлерин кызматка дайындайт жана бошотот;

Бишкек шаарынын жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары, Кыргыз Республикасынын мамлекеттик органдары, коомдук жана эл аралык уюмдар, чет мамлекеттердин юридикалык жана жеке жактары менен өз ара мамилелерде Башкармалыкты көрсөтөт;

ишеним катсыз Башкармалыктын атынан жарандык-укуктук бүтүмдөрдү түзөт;

Башкармалыктын кызматтык милдеттерин жана башка ички документтерин бекитет;

өзүнүн ыйгарым укуктарынын чектеринде Башкармалыктын мүлкүн, акча каражаттарын кошо башкарат;

Башкармалыктын кызматкерлери тарабынан милдеттүү аткарылууга тийиш буйруктарды чыгарат;

Кыргыз Республикасынын мыйзамына ылайык, Бишкек шаарынын мэриясы тарабынан бекитилген сметага ылайык Башкармалыктын кызматкерлерине карата сыйлоо жана жаза көрүү чараларын көрөт;

Кыргыз Республикасынын мыйзамына жана өндүрүштүк зарылчылыкка ылайык Башкармалыктын иш режимин белгилейт;

өзүнүн орун басарынын компетенциясын аныктайт;

мыйзамдарга ылайык банктарда эсептерди ачат жана жабат, алар боюнча операцияларды жүргүзөт, финансылык документтерге кол коёт;

финансылык жана эсеп тартибинин сакталышын камсыз кылат.

28. Башкармалыктын начальниги бир орун басарга ээ.

Башкармалыктын начальнигинин орун басары Кыргыз Республикасынын муниципалдык кызмат жөнүндө мыйзамы тарабынан белгиленген тартипте Бишкек шаарынын мэри тарабынан кызматка дайындалат жана кызматтан бошотулат.

Башкармалыктын начальниги жокто (убактылуу эмгекке жарамсыздык, кызматтык иш сапар жана башка) же ыйгарым укуктарын токтоткон учурда, анын ыйгарым укуктарын убактылуу Башкармалыктын начальнигинин орун басары жүзөгө ашырат.

Начальник жокто, финансылык документтерге кол коюу укугу бул жөнүндө начальниктин тийиштүү буйругунун негизинде өткөрүлүп берилет.

Башкармалыктын начальнигинин орун басары функционалдык милдеттер жана Башкармалыктын начальнигинин буйруктары тарабынан белгиленген ыйгарым укуктардын чектеринде иш жүргүзөт.

6. Башкармалыктын мүлкү

29. Башкармалыктын мүлкүн ага ыкчам башкаруу укугунда бекитилген, анын өз алдынча балансында чагылдырылган негизги жана жүгүртмө каражаттарды, каржы ресурстарды (интеллектуалдык менчиктин объекттерин кошуу менен) түзөт.

Башкармалык Бишкек шаарынын мэриясынын макулдугу менен гана ага бекитилип берилген мүлктү (негизги каражаттарды) тескөөгө укуктуу.

30. Башкармалыкты күтүүгө чыгымдарды каржылоо Бишкек шаарынын мэриясы тарабынан бекитилген чыгымдар сметасына ылайык шаардык бюджеттин эсебинен жүргүзүлөт.

7. Эсепке алуу жана отчёттуулук

31. Бишкек шаарынын мэриясы Башкармалыктын иш-аракетин контролдоону жүргүзөт.

32. Башкармалык Кыргыз Республикасынын мыйзамы тарабынан белгиленген тартипте жана аныкталган мөөнөттөрдө бухгалтердик жана статистикалык отчёттуулукту берет. Башкармалыктын иш-аракетин текшерүүнү ыйгарым укуктуу органдар, ошондой эле Кыргыз Республикасынын мыйзамына ылайык бул укук берилген уюмдар жүргүзөт.

33. Башкармалыктын начальниги жана башкы бухгалтери Башкармалыктын эсебинин тууралыгы жана финансы каражаттарынын жана мүлкүнүн максаттуу пайдаланылышы үчүн жоопкерчилик тартышат, Кыргыз Республикасынын Эмгек кодексине ылайык толук материалдык жоопкерчилик тартышат.

8. Эмгек мамилелери

34. Башкармалык кызматкерлердин квалификациялык талаптарын мыйзам тарабынан белгиленген тартипте өз алдынча аныктайт. Администрация менен кызматкерлердин ортосундагы мамилелер Кыргыз Республикасынын эмгек мыйзамынын ченемдери менен жөнгө салынат.

35. Башкармалык иштердин тийиштүү көлөмүн аткаруу үчүн жарандарды мөөнөттүү эмгек келишимдердин жана башка жарандык-укуктук келишимдердин негизинде тартуу укугуна ээ.

36. Башкармалыктын кызматкерлеринин иштөө жана эс алуу режими, аларды социалдык камсыздоо, социалдык камсыздандыруу Кыргыз Республикасынын Эмгек кодекси менен жөнгө салынат.

9. Жобого өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү, башкармалыкты кайра уюштуруу жана жоюу

37. Ушул Жобого өзгөртүүлөр жана толуктоолор Кыргыз Республикасынын мыйзамы тарабынан белгиленген тартипте киргизилет.

38. Башкармалыкты кайра уюштуруу жана жоюу Кыргыз Республикасынын мыйзамына ылайык жана ал тарабынан каралган тартипте жүзөгө ашырылат.

39. Башкармалыктын ишин токтотуу Бишкек шаарынын мэриясынын чечими же сот органдарынын чечими боюнча жүргүзүлөт.

40. Башкармалыкты жоюу Бишкек шаарынын мэриясы тарабынан дайындалган Башкармалыкты жоюу тартибин жана мөөнөттөрүн белгилеген жоюу комиссиясы тарабынан жүзөгө ашырылат.

41. Жоюу комиссиясы дайындалган учурдан тартып, анын мүлкүн алып коюуга же карыздарын жабууга багытталган насыя берүүчүлөрдүн бардык талаптары жоюу комиссиясынын макулдугу менен гана канааттандырылат.

42. Каттоо органы тарабынан тийиштүү буйрук чыккан датадан тартып, Башкармалык өз иш-аракетин токтоткон, жоюусу аяктаган болуп эсептелинет.

43. Насыя берүүчүлөрдүн талаптары канааттандырылгандан кийин, Башкармалыктын калган мүлкү, бул мүлккө буюмдук укугу же Башкармалыкка карата милдеттенмелик укугу бар Бишкек шаарынын мэриясынын атынан анын уюмдаштыруучусуна өткөрүлүп берилет.

44. Иш процессинде пайда болгон документтер, жоюу учурунда Кыргыз Республикасынын "Кыргыз Республикасынын улуттук архив фонду жөнүндө" Мыйзамына ылайык сакталат жана пайдаланылат.

 

Бишкек шаардык кеңешинин аппарат жетекчисинин милдетин убактылуу аткаруучу

 

Р.Садыралиев

Бишкек шаардык кеңештин

ТОКТОМУ

 

Бишкек шаардык кеңештин 2015-жылдын 20-майындагы №126

“Бишкек шаарынын мэриясынын түзүмү жана штаттык саны жөнүндө”

токтомуна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү жөнүндө

 

 

Кыргыз Республикасынын “Борбордун статусу жөнүндө” мыйзамына ылайык, Кыргыз Республикасынын борборунда шаар курулуш жана архитектура чөйрөсүндөгү саясаттын натыйжалуу ишке ашуусун жогорулатуу, ошондой эле, Кыргыз Республикасынын  Салык кодексинин 52-1, 108, 112 жана 131-беренелерине ылайык салыктык укуктук мамилелер чөйрөсүндө жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын ыйгарым укуктарын мындан ары ишке ашыруу максатында, Бишкек шаардык кеңеш

ТОКТОМ КЫЛАТ:

1.                     Бишкек шаардык кеңештин 2015-жылдын 20-майындагы №126 «Бишкек шаарынын мэриясынын түзүмү жана штаттык саны жөнүндө» токтому менен бекитилген 1-тиркемеге төмөнкү өзгөртүүлөр жана толуктоолор киргизилсин:

«Түзүмдүк бөлүмдөр» графасындагы:

2-пункт төмөнкү редакцияда берилсин:

«2. Жер ресурстар башкармалыгы (43 шт. бирдик)»;

3-пункт төмөнкү редакцияда берилсин:

«3. Жерди пайдалануу жана курулуш башкармалыгы (49 шт. бирдик)»;

22 жана 23-пункттар менен толукталсын:

«22. Муниципалдык мүлк башкармалыгы (29 шт. бирдик)»;

«23. Бишкек шаарынын жергиликтүү бюджетинин кирешелер башкармалыгы (16 шт. бирдик)».

2.                     Ушул токтом каттоодон өткөрүлсүн жана Кыргыз Республикасынын ченемдик укуктук актыларынын мамлекеттик реестрине киргизүү үчүн Кыргыз Республикасынын юстиция министрлигине жөнөтүлсүн.

 

3.                     Ушул токтомдун   аткарылышын контролдоо Бишкек шаардык кеңештин муниципалдык менчик жана жер маселелери, шаар куруу жана архитектура боюнча туруктуу комиссиясына (К. К. Конгантиев), бюджет жана финансы боюнча туруктуу комиссиясына (Э. Ш. Докенов) жана Бишкек шаарынын биринчи вице-мэринин милдетин аткаруучу  Э. З. Зарлыковго жана Бишкек шаарынын вице-мэри Б. О. Дюшембиевге жүктөлсүн.

Бишкек шаардык

кеңештин төрагасы                                                  А. М. Кененбаев                                                                                                      

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

О внесении изменений и дополнений

в  постановление Бишкекского городского кенеша

«Об утверждении структуры и штатной численности

мэрии города Бишкек» от  20 мая 2015 года № 126

 

 

         В соответствии с Законом Кыргызской Республики «О статусе столицы», в целях повышения эффективной реализации политики в сфере градостроительства и архитектуры в столице Кыргызской Республики, а также дальнейшей реализации полномочий органов местного самоуправления в сфере налоговых правоотношений, в соответствии со статьями 52-1, 108, 112 и 131 Налогового кодекса Кыргызской Республики, Бишкекский городской кенеш

 

ПОСТАНОВЛЯЕТ:

         1. Внести в приложение 1, утвержденное постановлением Бишкекского городского кенеша «Об утверждении структуры и штатной численности мэрии города Бишкек» от  20 мая 2015 г. №126, следующие изменения и дополнения:

          в графе «Структурные подразделения»:

             пункт 2 изложить в следующей редакции:

         «2. Управление земельных ресурсов (43 шт. ед.)»;

              пункт 3 изложить в следующей редакции:

          «3. Управление землепользования и строительства (49 шт. ед.)»;

         дополнить пунктами 22 и 23 следующего содержания:

         «22. Управление муниципального имущества (29 шт. ед.)»;

         «23. Управление доходов местного бюджета города Бишкек (16 шт. ед.)».

         2. Зарегистрировать настоящее постановление и направить  в Министерство юстиции Кыргызской Республики для включения в Государственный реестр нормативных правовых актов Кыргызской Республики.

         3. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на постоянные комиссии Бишкекского городского кенеша по муниципальной собственности, земельным вопросам, градостроительству и архитектуре (Конгантиев К. К.), по бюджету и финансам (Докенов Э. Ш.),  исполняющего обязанности  первого вице-мэра города Бишкек Зарлыкова Э. З. и вице-мэра города Бишкек Дюшембиева Б. О.

Председатель Бишкекского

городского кенеша                                                                А. М. Кененбаев

         Бишкек шаардык кеңеши

Токтом  № 187  

2016-жыл  30-июнь

 

Кыргыз Республикасынын эл жазуучусу Жунай Мавляновдун

ысымын түбөлүккө калтыруу жөнүндө

         Кыргыз Республикасынын «Кыргыз Республикасында географиялык аталыштары жөнүндө» мыйзамына ылайык, Бишкек шаарында топонимика жана ысымды түбөлүккө калтыруу боюнча комиссиянын 2014-жылдын      22-апрелиндеги отурумунун № 2 протоколун эске алып, Бишкек шаардык кеңеш

ТОКТОМ КЫЛАТ:

1. Бишкек шаарынын «Көк-Жар», «Улан» кичи райондорундагы «Аламедин» дарыясынын бойлой өткөн, чыгыш чоң Чүй каналынан              И. Ахунбаев көчөсүнө чейинки аты жок көчөгө Кыргыз Республикасынын эл жазуучусу Жунай Мавляновдун аты ыйгарылсын (чийме тиркелет).

2. Бишкек шаарынын мэриясы Кыргыз Республикасынын мыйзам тарабынан белгиленген тартипте аншлагдарды орнотууну жүргүзсүн.

3. Жерге жайгаштыруу жана кыймылсыз мүлккө укуктарды каттоо боюнча Бишкек шаардык башкармалыгы (Б. Ж. Берикбаев), «Бишкек шаарынын архитектура жана шааркурулушу боюнча башкы башкармалыгы» муниципалдык ишканасы (Б. А. Абдиев) эсепке алуу, инвентаризациялык маалыматтарга тийиштүү өзгөртүүлөрдү киргизсин.

4. Ушул токтом каттоодон өткөрүлсүн жана Кыргыз Республикасынын ченемдик укуктук актыларынын мамлекеттик реестрине киргизүү үчүн Кыргыз Республикасынын юстиция министрлигине жөнөтүлсүн.

5. Ушул токтомдун аткарылышын контролдоо Бишкек шаардык кеңештин муниципалдык менчик, жер маселелери, шааркурулуш жана архитектура боюнча туруктуу комиссиясына (К. К. Конгантиев) жана Бишкек шаарынын вице-мэри Б. О. Дюшембиевге жүктөлсүн.

Бишкек шаардык

кеңештин  төрагасы                                                 А. М. Кененбаев

Об увековечении памяти

народного писателя  Кыргызской

Республики Жунай Мавлянова

         В соответствии с Законом Кыргызской Республики «О географических названиях в Кыргызской Республике», учитывая протокол заседания комиссии по топонимике и увековечению памяти в городе Бишкек от 22 апреля  2014 года № 2, Бишкекский городской кенеш

ПОСТАНОВЛЯЕТ:

        1. Присвоить безымянной улице, проходящей вдоль реки «Аламедин»  от восточного большого Чуйского канала до улицы И. Ахунбаева в микрорайонах «Кок-Жар» и «Улан» города Бишкек имя народного писателя Кыргызской Республики Жунай Мавлянова (схема прилагается).

       2. Мэрии города Бишкек произвести установку аншлагов в установленном законодательством Кыргызской Республики порядке.

       3. Бишкекскому городскому управлению по землеустройству и регистрации прав на недвижимое имущество  (Берикбаев Б. Ж.), Муниципальному предприятию «Главное управление архитектуры и градостроительства города Бишкек» (Абдиев Б. А.) внести соответствующие изменения в учетные, инвентаризационные данные.

       4. Зарегистрировать настоящее постановление и направить в Министерство юстиции Кыргызской Республики  для включения в Государственный реестр нормативных правовых актов Кыргызской Республики.

       5. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на постоянную комиссию по муниципальной собственности, земельным вопросам, градостроительству  и архитектуре Бишкекского городского кенеша (Конгантиев К. К.) и вице–мэра города Бишкек Дюшембиева Б. О.

 

Председатель Бишкекского  городского кенеша                                                             А. М. Кененбаев

Приложение:

Схема (русский)

Схема (кыргызча)

Бишкек шаардык кеңештин

ТОКТОМУ

Бишкек шаарында жыйымдарды, токтотмолорду

жана унаа туруктарды башкаруу тартиби жөнүндө

         Кыргыз Республикасынын Салык кодексине, Кыргыз Республикасынын “Салыктык эмес төлөмдөр жөнүндө” мыйзамына ылайык, Бишкек шаарынын бирдиктүү токтотмо мейкиндигин түзүү максатында, Бишкек шаардык кеңеш

ТОКТОМ КЫЛАТ:

 

1. “Бишкек шаарында жыйымдарды, токтотмолорду жана унаа туруктарды башкаруу тартиби жөнүндө” жобо тиркемеге ылайык бекитилсин.

2. Бишкек шаарынын мэриясы төмөнкүлөрдү иштеп чыксын жана  Бишкек шаардык кеңештин бекитүүсүнө киргизсин:

а)   Бишкек шаарынын аймагында өз ишмердигин жүргүзүүчү

акы төлөнүүчү токтотмолордун жана унаа туруктардын реестри жөнүндө жобону;

б)   Бишкек шаарынын аймагында акы төлөнүүчү токтотмолордун

жана унаа туруктардын реестрин жүргүзүү тартибин;

в)   токтотмолорду жана унаа туруктарды  уюштуруу тартибин,

ошондой эле Бишкек шаарынын аймагында акы төлөнүүчү токтотмолорду жана унаа туруктарды уюштуруу үчүн жеке жана юридикалык жактарга жер участокторун пайдаланууга (ижарага) берүү тартибин жана шарттарын;

г)                          акы төлөнүүчү (акысыз) токтотмолордун жана унаа

туруктардын агенттери үчүн жыйымдардын суммасын эсептөө жана төлөө тартибин;

д)    акы төлөнүүчү (акысыз) токтотмолордун жана унаа

туруктардын агенттери үчүн жыйымдын эсептик коюмун эсептөө тартибин;

е)     шаардык токтотмолорду, унаа туруктарды пайдалануу жана

аларда транспорттук каражаттарды жайгаштыруу эрежелерин;

ж)    акы төлөнүүчү токтотмолордун токтотуу орундарына

автотранспорттук каражаттарды жайгаштыруу тартибин;

з)                           акы төлөнүүчү унаа туруктарга автотранспорттук

каражаттарды жайгаштыруу тартибин;

и)      Бишкек шаарынын аймактык баа зоналарын;

к)         Бишкек шаарынын аймагындагы адистештирилген унаа

туруктарга талаптарды;

л)         Бишкек шаарынын мэриясынын түзүмүнө Бишкек

шаарынын мэриясынын муниципалдык базарлар, токтотмолор жана унаа туруктар дирекциясын киргизсин;

м)        жерге жайгаштыруу жана кыймылсыз мүлккө укуктарды

каттоо боюнча Бишкек шаардык башкармалыгы (Б. Ж. Берикбаев), Бишкек шаарынын муниципалдык менчик башкармалыгы (Р. К. Макенов) менен биргеликте чарба жүргүзүүчү субъекттерге токтотмолорду жана унаа туруктарды уюштуруу үчүн берилген жер участокторун реестрден бөлсүн жана Бишкек шаарынын мэриясынын муниципалдык базарлар, токтотмолор жана унаа туруктар дирекциясынын балансына өткөрүп берсин;

н)         Бишкек шаары боюнча иштеп жаткан токтотмолорду жана

унаа туруктарды инвентаризациялоону жүргүзүү боюнча жумушчу топ түзсүн;

о)    муниципалдык жерди пайдалануу үчүн тийиштүү

төлөмдөрдү төлөбөгөн, башаламан иштеп жаткан токтотмолорду жана унаа туруктарды аныктоо жана жоюу боюнча чара көрсүн;

п)      мыйзамсыз иштеп жаткан токтотмолордун жана унаа

туруктардын ишмердигин регламенттөөчү Кыргыз Республикасынын Администрациялык кодексинин ченемдерине өзгөртүүлөрдү киргизүү жөнүндө мыйзамдын долбоорун иштеп чыксын.

3. Токтотмолорду жана унаа туруктарды уюштуруу үчүн жеке жана юридикалык жактарга пайдаланууга (ижарага) берилген муниципалдык жер участоктору максаттуу мааниге ээ жана багыты боюнча так пайдаланышы керек деп белгиленсин.

4. Бишкек шаарынын мэриясынын муниципалдык базарлар, токтотмолор жана унаа туруктар дирекциясына төмөнкү иш-милдеттер жүктөлгөнү белгиленсин:

а)       шаардык токтотмолордун жана унаа туруктардын токтотмо

орундарында транспорттук каражаттарды жайгаштырууга (токтотмо орундарын пайдаланууга) төлөм алуудан кирешелердин түшүү бөлүгүндө Бишкек шаарынын бюджеттик кирешелеринин башкы администраторунун;

б)      шаардын администрациялык-аймактык чектеринде акы

төлөнүүчү токтотмолорду жана унаа туруктарды түзүү жана эксплуатациялоо менен байланышкан иш-чараларды пландоодо жана өткөрүүдө Бишкек шаарынын аткаруу бийлик органдарынын жана ага караштуу ведомстволук мекемелердин ишмердигин координациялоо боюнча;

в)  шаардык акы төлөнүүчү токтотмолордун жана унаа

туруктардын бирдиктүү реестрин жүргүзүү боюнча.

5. Бишкек шаарынын мэриясынын муниципалдык базарлар, токтотмолор жана унаа туруктар дирекциясы (К. Кыдыралиев) белгиленген тартипте:

а)       өткөрүлүп берилген жана табылган башаламан иштеп

жаткан токтотмолорду жана унаа туруктарды баланска кабыл алсын;

б)      муниципалдык, жеке жана меймандык токтотмолордун

ишмердигин иретке келтирүү жана муниципалдык жерди пайдаланууга тийиштүү төлөмдөрдү төлөөнү камсыздоо боюнча чара көрсүн;

в)       чарба жүргүзүүчү субъекттер менен автотранспортту

токтотуу жана коюу боюнча кызмат көрсөтүү ишмердигин жүргүзүүгө агенттик макулдашууларды түзүүгө уруксат берсин.

6. “Бишкек шаарынын аймагында автотранспорт орду токтотуу үчүн жыйымдарды эсептөөнүн жана төлөөнүн тартиби жөнүндө” жобонун “Жыйымдардын чени” III главасынан тышкары, Бишкек шаардык кеңештин 2009-жылдын 29-декабрындагы № 135 “Бишкек шаарынын аймагында таштанды ташып чыгаруу үчүн жыйымды эсептөө жана төлөө тартиби жөнүндө” жана “Бишкек шаарынын аймагында автотранспортту токтотуу үчүн жыйымды эсептөө жана төлөө тартиби жөнүндө” жоболорун бекитүү жөнүндө” токтомунун 1-пунктунун 2-пунктчасы күчүн жоготту деп табылсын.

7.Ушул токтом каттоодон өткөрүлсүн жана Кыргыз Республикасынын ченемдик укуктук актыларынын мамлекеттик реестрине киргизүү үчүн Кыргыз Республикасынын юстиция министрлигине жөнөтүлсүн.

8. Ушул токтомдун аткарылышын контролдоо Бишкек шаардык кеңештин бюджет жана каржы боюнча туруктуу комиссиясына                        (Э. Ш. Докенов) жана Бишкек шаарынын биринчи вице-мэринин милдетин аткаруучу Э. З. Зарлыковго жүктөлсүн.

Бишкек шаардык

кеңештин  төрагасы                                                         А. М. Кененбаев

Бишкек ш.

30-июнь 2016-жыл, №197

Бишкек шаардык кеңештин

2016-жылдын  «30» июнундагы

           №197  токтомуна тиркеме

Бишкек шаарынын аймагында жыйымдарды, токтотмолорду  жана

унаа туруктарды башкаруу тартиби жөнүндө

ЖОБО

 

         I. Жалпы жоболор

 

1. Ушул жобо Кыргыз Республикасынын Салык кодексине, Кыргыз Республикасынын Жер кодексине, Кыргыз Республикасынын “Салыктык эмес төлөмдөр жөнүндө”, “Жергиликтүү өз алдынча башкаруу жөнүндө”, “Борбордун статусу жөнүндө” мыйзамдарына жана Кыргыз Республикасынын башка ченемдик укуктук актыларына ылайык иштелип чыкты.

          2. Ушул жобо Бишкек шаарынын аймагында токтотмолорду жана унаа туруктарды башкаруу тартибин белгилейт, Бишкек шаарынын аймагында акы төлөнүүчү токтотмолорду жана унаа туруктарды уюштуруу жана иштетүү жаатында жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын ыйгарым укуктарын аныктайт.

          3. Ушул жобо Бишкек шаарынын аймагында токтотмолордун жана унаа туруктардын бирдиктүү жалпы шаардык тутумун башкаруу боюнча негизги багыттарды аныктайт. 

4. Ушул жобо Бишкек шаарынын токтотмо мейкиндигин башкаруу маселелеринде бирдиктүү тартипти белгилөө, шаардык жерлерди сарамжалдуу пайдалануу жаатында жалпы шаардык саясатты жүзөгө ашыруу, жол кыймылынын коопсуздугунун талаптагыдай шарттарын камсыздоо, салыктык эмес төлөмдөрдүн өз убагында түшүүсүн координациялоо максатында иштелип чыкты.

 

         II. Негизги атоолор жана түшүнүктөр

 

          5. Ушул жобонун максаттары үчүн төмөнкү негизги атоолор жана түшүнүктөр колдонулат:

         Унаа турук – атайын белгиленген, жер участогунун менчик ээсинин/жер пайдалануучунун же имараттын, курулуштун же курулманын бар болгон бөлүктөрүнүн менчик ээлеринин чечими боюнча акы төлөнүүчү же төлөнбөөчү негизде автомототранспорттук каражаттарды уюштурулган кайтаруу үчүн орундарга убактылуу ээлик кылууга (пайдаланууга) берүү үчүн жер катары пайдаланылуучу, анын ичинде эстакада жана көпүрө алдындагы мейкиндиктин, аянтчалардын жана башка көчө-жол тармактарынын, имараттардын, курулуштардын же курулмалардын объекттеринин бөлүгү болуп саналган, курулган жана жабдылган аянт (ачык жана жабык аянтча).

         Машина оруну– атайын белгиленген, бөлүнгөн аянттын чегинде бир автомототранспортту жайгаштыруу үчүн арналган авто коюу жайдагы түзүлгөн жана жабдылган орун.

          Кооперативдик гараждар, гараж– белгиленген тартипте, бул максаттар үчүн атайын бөлүнгөн орундар жер участокторунда жайгашкан автотранспорттук каражаттарды коюу жана сактоо үчүн уюштурулган, же өзүнчө алынып түзүлгөн жана жабдылган жайлар.

         Токтотмо– атайын белгиленген, анын ичинде автомобилдик жолдун жана (же) өтмө бөлүккө, тротуарга, жолдун четине, эстакадага же көпүрөгө кошулган, же эстакада жана көпүрө алдындагы мейкиндиктин, аянтчалардын жана башка көчө-жол тармактарынын, имараттардын, курулуштардын же курулмалардын объекттеринин бөлүгү болуп саналган жана менчик ээсинин, жер участоктун менчик ээсинин же имараттын, курулуштун же курулманын тийиштүү бөлүктөрүнүн менчик ээсинин чечими боюнча акы төлөнүүчү же төлөнбөөчү негизде автомототранспорттук каражаттардын уюштурулган авто коюу жайы үчүн арналган,  түзүлгөн жана жабдылган орун.

         Токтотмо оруну– атайын белгиленген, бир автотранспорттук каражатты жайгаштыруу үчүн автотоктотмодо түзүлгөн жана жабдылган орун.

         Атайын жабдылган орун– Бишкек шаарынын мэриясы тарабынан аныкталган, тийиштүү белгилер, жол чиймелери менен белгиленген, автотранспортту талаптагыдай күтүү үчүн убактылуу тосмосу жана/же башка каражаттары бар автотранспортту токтотуу жана коюу үчүн аянтча.

          Акы төлөнүүчү токтотмо– атайын бөлүнгөн аянтчаларда токтотмо үчүн акы төлөө менен автотранспорттук каражаттарды убактылуу жайгаштыруу үчүн токтотмо. Токтотмолор (токтотмо орундары) автотранспорттук каражаттарды сактоого арналган эмес.

         Акысыз (меймандык) токтотмо – чарба жүргүзүүчү субъекттин объектисине чектешкен, жалпы пайдалануу аймагында меймандык автотранспорттук каражаттарды убактылуу жайгаштыруу жана токтотмо максаттар үчүн атайын бөлүнгөн жана токтотуу үчүн төлөмгө байланышпаган токтотмо.

         Муниципалдык токтотмолор жана унаа туруктар– муниципалитеттин кызматкерлери тарабынан токтотуу боюнча кызматтар жүргүзүлгөн аймактагы токтотмолор же унаа туруктар.

         Такси токтотмосу – шаардын жүргүнчүлөрдү уюштурган пункттарындагы өтмө бөлүгүндө белгиленген талаптарга ылайык жабдылган жана жүргүнчүлөрдү салуу (түшүрүү) жана автомашина-таксилеринин турушуна арналган, тийиштүү жол белгилери жана чиймелери менен белгиленген аянтча.

         Кызматтык токтотмолор– мамлекеттик органдардын жана Бишкек шаарынын жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын администрациялык имараттарынын жана курулмаларынын жанында атайын бөлүнгөн аймакта жайгашкан токтотмолор. Кызматтык  токтотмолордо автотранспортту токтотуу үчүн жыйым алынбайт.

         Авто токтотуу – бул максаттар үчүн атайын белгиленген жерлерде транспорттук каражатты жайгаштыруу боюнча кызматтын түрү. Авто токтотуу кызматты пайдаланып жаткан жактардын автотранспорттук каражаттарын жана башка мүлкүн сактоо боюнча кызмат көрсөтүү болуп саналбайт.

         Токтотмону пайдалануучулар– автотранспорттук каражаттарды акы төлөө же акысыз токтотуу кызматтары менен пайдаланган адамдар.

         Токтотмо үчүн төлөм – автотранспорттук каражаттарды токтотуу боюнча кызматтарды пайдаланган адамдардан милдеттүү түрдө алынган акча каражаттар.

         Акы төлөнүүчү унаа турук– күнү-түнү иштеген, бул максаттар үчүн гана каралган аянтчаларда автотранспорттук каражаттарды узакка жайгаштырууга атайын жабдылган, түзүлгөн жай.

         Унаа турукту пайдалануучулар– акы төлөнүүчү унаа туруктарда көрсөтүлгөн кызматтарды пайдаланган адамдар.

         Унаа туруктун аймагы– автотранспорттук каражаттардын түз аралап өтүүсү үчүн арналбаган, тосмосу бар жана автотранспортту коюу үчүн арналган аймак. 

         Унаа турук үчүн төлөм – автотранспорттук каражаттарды коюу боюнча кызматтарды пайдаланган адамдардан алынуучу акча каражаттар.

         Токтотмо жана унаа турук үчүн жыйым– Бишкек шаарынын администрациялык-аймактык чектеринин чегинде токтотмо орундарын берүү боюнча кызматтарды көрсөтүү үчүн мыйзам тарабынан белгиленген милдеттүү акчалай төгүм.

         Бишкек шаарынын мэриясынын ыйгарым укуктуу органы – Бишкек шаарынын токтотмолорунун жана унаа туруктарынын ишмердигин башкарууга ыйгарым укуктар берилген Бишкек шаарынын мэриясынын түзүмдүк бөлүмү.

         Транспорттук каражаттын орун которуусу  – анын мындан ары эксплуатациялоо мүмкүн болбоосун камсыздоо максатында, транспорттук каражаттын  жайгашкан ордун өзгөртүү.

         Акы төлөнүүчү токтотмолордун жана унаа туруктардын агенттери– Бишкек шаарынын мэриясы тарабынан белгиленген тартипте аныкталуучу, жер участокторунун менчигинде/жер пайдалануусунда (ижарада) же имараттардын, курулуштардын же курулмалардын тийиштүү бөлүктөрүнүн, же бул максаттар үчүн бөлүнгөн жайлардын менчигинде турган атайын жабдылган аймактарда автотранспорттук каражаттарды токтотуу жана коюу боюнча кызматтарды жүзөгө ашыруучу жеке жана юридикалык жактар.

         Жүк ташуучу транспорт үчүн атайын токтотмо оруну– көрсөтүлгөн уруксат берилген максималдуу салмагы менен жүк ташуучу автотранспорттук каражаттарды жайгаштыруу үчүн арналган токтотмодогу токтотмо орун.

         Адистештирилген уюм – адистештирилген унаа турукта транспорттук каражаттардын ордун алмаштырууну, аларды кайтарууну жана кайтарып берүүнү жүзөгө ашырган юридикалык жак.

         Адистештирилген унаа турук – мажбурлап эвакуациялоо маселелерин жөнгө салуучу Кыргыз Республикасынын Администрациялык укук бузуулар жөнүндө кодексине жана Кыргыз Республикасынын башка ченемдик укуктук актыларына ылайык, мажбурлап эвакуацияланган  транспорттук каражаттарды кайтаруу үчүн арналган атайын бөлүнгөн орун.

 

         III. Токтотмолорду жана унаа туруктарды башкаруу тартибин белгилөөдө Бишкек шаарынын жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын ыйгарым укуктары

 

            6. Бишкек шаарынын жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары токтотмолордун жана унаа туруктардын ишмердигин башкаруу  маселелеринде Бишкек шаарынын аймагында токтотмолорду жана унаа туруктарды иштетүүнүн жалпы принциптерин белгилөөдө укуктарга ээ.

  

         IV. Токтотмолордун аймактары

 

          7.  Акы төлөнүүчү токтотмолорду жайгаштыруунун аймактык (баа) зоналарын Бишкек шаарынын мэриясынын сунушу боюнча Бишкек шаардык кеңеш бекитет.

          8. Токтотмонун аймагы Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык тийиштүү жол белгилери жана чиймелери менен белгиленет.

          9. Токтотмодо белгиленген жол кыймылын уюштуруунун бардык техникалык каражаттары, токтотмонун иштөөсү үчүн арналган бардык стационардык жана мобилдик объекттер, анын ичинде төлөм алуунун объекттери токтотмонун бөлүгү болуп саналат.

  

          10. Үчүнчү жактар тарабынан токтотмодо (токтотуу орунунда) автотранспорттук каражаттарды уурдоо жана зыян келтирүү коркунучтарына автотранспорттук каражаттардын ээлери өз алдынча жооп беришет.

           11. Бишкек шаарынын мэриясынын ыйгарым укуктуу органы Бишкек шаарынын администрациялык чектеринде турган токтотмо орундары менен жайгашкан токтотмолордун реестрин жүргүзөт.

  

V. Токтотмо уюштурууга негизги талаптар

  

           12. Билим берүү, маданият жана саламаттык сактоо мекемелеринин жанында жүргүнчүлөрдүн чыгуусу жана түшүүсү үчүн жерлер каралган. Көрсөтүлгөн жерлерде транспорттук каражаттарды токтотууга жана коюуга тыюу салынат.

          13. Акы төлөнүүчү токтотмолордун токтотмо орундарында автотранспорттук каражаттарды жайгаштыруу тартибин Бишкек шаарынын мэриясынын сунушу боюнча Бишкек шаардык кеңеш бекитет.

         14. Токтотмолордо төмөнкүлөргө тыюу салынат:

         а) токтотмо орундарында автотранспорттук каражаттарды эркин жайгаштырууга тоскоолдуктарды түзүүгө;

         б) белгилүү бир түрдөгү автотранспорттук каражаттар үчүн, эгер бул тийиштүү жол белгилери жана (же) чиймелери менен каралса, башка түрдөгү автотранспорттук каражаттарга арналган токтотмо орундарында жайгаштырууга;

          в)токтотмо орундарынын чектерин бузуу менен автотранспорттук каражаттарды жайгаштырууга.

        

VI. Унаа туруктарды уюштурууга негизги талаптар

 

         15. Акы төлөнүүчү унаа туруктарда автотранспорттук каражаттарды жайгаштыруу тартибин Бишкек шаарынын мэриясынын сунушу боюнча Бишкек шаардык кеңеш бекитет.

          16. Унаа туруктун курамына автотранспорттук каражаттарды сактоо үчүн жайлардан тышкары, авто коюу жайларын тейлеген инженердик жабдууларды, анын ичинде өрткө каршы шаймандарын сактоо үчүн техникалык жайлар гана кирет.

          17. Унаа турукту мектепке чейинки мекемелердин, мектептердин, балдар үйлөрүнүн  жана стационардык дарылоо мекемелеринин имараттарынын алдына жайгаштырууга жол берилбейт.

         18. Унаа туруктун ээси, токтотмодо сактоого жайгаштырылган автотранспорттук каражаттын ээси менен түзүлгөн келишимге ылайык, автотранспорт каражатынын сакталышы үчүн жоопкерчилик тартат. Авто коюу жайында сактоо учурунда автотранспорттук каражатка келтирилген зыян үчүн, анын ичинде бул автотранспорттук каражат уурдалган учурда, Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык унаа туруктун ээси тарабынан төлөнөт.

 

         VII. Жыйым төлөөчүлөр

 

         19. Жыйым төлөөчүлөр  болуп ушул максаттар үчүн атайын жабдылган же бөлүнгөн жерлерде автомашиналарды токтотмолорду жана коюу боюнча кызматтарды көрсөткөн, юридикалык жана жеке жактар саналат. 

          20. Жыйымдын объектиси болуп автотранспорттук каражаттарды токтотуу жана коюу  боюнча кызматтарды көрсөтүүдөгү ишмердикти жүзөгө ашыруу укугу саналат.

  

         VIII. Жыйым суммасын эсептөө жана төлөө тартиби

 

         21. Жыйым суммасын эсептөө тартибин Бишкек шаарынын мэриясынын сунушу боюнча Бишкек шаардык кеңеш бекитет.

          22. Жыйымдын эсептик коюму ишмердиктин түрүнө ылайык белгиленет.

          23. Жыйымдын базасы болуп токтотмолордогу жана унаа туруктагы  токтотмо машина орундарынын саны эсептелет.

 

24.Жыйым суммасын эсептөө үчүн Бишкек шаарынын мэриясынын сунушу боюнча Бишкек шаардык кеңеши тарабынан бекитилген төмөндөгү база жана жыйымдын эсептик коюму колдонулат:

 

Ишмердиктинтүрү

Жыйымбазасы

Жыйымдын эсептөө коюму, бир айда/жылда (сом)

1

Унаа туруктардын кызматтары

(күнү-түнү)

1 машина оруну

_____

2

Акы төлөнүүчү токтотмонун кызматтары

1 токтотмо оруну

_____

3

Меймандыктоктотмолордун кызматтары (кооперативдик гараждардын)

1 токтотмо оруну

1 машина оруну

_____

4

Такси кызматтарынын токтотмосу

1 автотранспорт

_____

5

Адистештирилгенунаа туруктардынкызматтары

1 машина оруну

_____

6

Жүргүнчүлөр автотранспорту үчүн токтотмолордун жана унаа туруктардын кызматтары

1 токтотмо оруну

_____

 

         25. Эсептик коюмдун чегинде, Бишкек шаардык кеңеши Бишкек шаарынын мэриясынын сунушу боюнча, жылына бир жолудан көп эмес, объекттердин жайгашкан жерин жана/же көрсөтүлгөн кызматтардын наркын эске алуу менен жыйымдын коюмун өзгөртүүгө укуктуу.

         26. Жалпы пайдалануудагы аймактарда жайгашкан үй алдындагы гараждар, токтотмолор, унаа туруктар боюнча жеке жактардан жыйымдын суммасын эсептөө милдети Бишкек шаарынын мэриясынын ыйгарым укуктуу органына жүктөлөт.

         27. Бишкек шаарынын мэриясынын ыйгарым укуктуу органы тарабынан төлөөгө жаткан жыйымдын суммасын эсептөө Кыргыз Республикасынын мыйзамына ылайык жүргүзүлөт.

         28. Жыйымдын суммасы бир календардык жылга белгиленет жана Бишкек шаарынын аймагында автотранспортту токтотуу жана коюу кызматтарын көрсөтүү боюнча ишмердикти жүзөгө ашырууга укук берүүчү Агенттик келишимге кол коюлган күндөн тартып жергиликтүү бюджетке төлөнөт.

         29. Жыйымды төлөө мөөнөттөрү Агенттик келишим тарабынан аныкталат жана бөлүп-бөлүп, бирок айына бир жолудан кем эмес жана отчёттук мезгилдин кийинки айынын 20сынан кеч эмес которулушу мүмкүн.

IX. Төлөөчүлөрдүн жана Бишкек шаарынын мэриясынын ыйгарым укуктуу органынын милдеттери жана жоопкерчилиги

 

          30. Төлөөчүлөр жыйымды өз убагында жана толук өлчөмдө төлөөгө милдеттүү. Тартип бузуулар болгон учурда, төлөөчү Кыргыз Республикасынын колдонуудагы мыйзамдарына ылайык жоопкерчилик тартат.

          31. Бишкек шаарынын мэриясынын ыйгарым укуктуу органы жыйымды эсептөө тартибин сактоону камсыздайт жана Бишкек шаарынын бюджетине жыйымдын суммасынын өз убагында киргизилишин контролдойт.

          32. Токтотмо орундарын уюштуруу, алары күтүү жоопкерчилиги автомашиналардын токтотмолорун жана унаа туруктарын берүү боюнча кызматтарды жүзөгө ашырган юридикалык жана жеке жактарга жүктөлөт.

         33. Салык кызматынын органдары Кыргыз Республикасынын “Салыктык эмес төлөмдөр жөнүндө” мыйзамына жана Кыргыз Республикасынын ченемдик укуктук актыларына ылайык жергиликтүү бюджетке жыйым суммасынын толук төлөнүүсүнө жана өз убагында которулуусуна контролду жүргүзөт.

 

         X. Токтотмолордун жана унаа туруктардын орундарын уюштуруу тартиби

 

          34. Бишкек шаардык кеңеш токтотмолорду жана унаа туруктарды уюштуруу тартибин Бишкек шаарынын мэриясынын сунушу боюнча бекитет.

          35. “Бишкек шаарынын архитектура жана шаар курулуш башкы башкармалыгы” муниципалдык ишканасы токтотмолордун жана унаа туруктардын орундарынын жалпы шаардык схемасын иштеп чыгат. Токтотмолордун жана унаа туруктардын жалпы шаардык схемасына өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү Бишкек шаарынын мэриясы тарабынан шаардык кызматтардын табыштамаларынын негизинде жүзөгө ашырылат.

          36. Бишкек шаарында автотранспортту токтотуу тартибин Бишкек шаарынын мэриясынын ыйгарым укуктуу органы аныктайт.

          37. Токтотмо үчүн өтүү бөлүктөрүн пайдалануу тартиби тийиштүү жол белгилери, жол чиймелери жана тийиштүү ченемдер тарабынан аныкталат.

         38. Бишкек шаарынын мэриясынын ыйгарым укуктуу органы анда жайгашкан токтотмо орундары менен Бишкек шаарынын администрациялык чектеринде турган токтотмолордун реестрин жүргүзөт.

         39. Токтотмолордун жана унаа туруктардын реестрин жүргүзүү тартиби, ошондой эле акы төлөнүүчү токтотмолорду жана унаа туруктарды уюштуруу үчүн жер участокторун пайдаланууга (ижарага) берүү тартиби жана шарттары өзүнчө жобо менен белгиленет жана Бишкек шаардык кеңеш бекитет.

 

XI. Такси токтотмосу

         40. Такси токтотмолору ташуучулардын ишин уюштуруу жана координациялоо, таксинин иш-милдетин аткарган жеңил автомобилдик транспортту өнүктүрүү максатында түзүлөт жана жеңил автомобилдик такси менен жүргүнчүлөрдү салуу (түшүрүү) жана күтүү үчүн кызмат кылат.

         41. Муниципалдык такси токтотмолорду жайгаштыруу үчүн жер участок бөлүү Бишкек шаарынын мэриясынын аткаруу органдары тарабынан жүзөгө ашырылат.

         42. Такси токтотмосун пайдалануучулары болуп Бишкек шаарынын мэриясынын ыйгарым укуктуу органы менен белгиленген тартипте агенттик келишим түзгөн, “такси” деген таанылган жазмасы менен автотранспорту бар жеке жана юридикалык жактар саналат.

         43. Такси токтотмосунда башка түрдөгү автотранспортту токтотууга тыюу салынат.

 

         XII. Башкаруу жана координациялоо

 

          44. Токтотмолор жана унаа туруктар тутумун башкаруу жана координациялоо, жалпы шаардык программаны (долбоорлорду) жайылтуу, ошондой эле төлөмдөрдүн толук жана өз убагында төлөнүшүнө жеринде контроль жүргүзүү, өзүнүн ишмердигин жобонун негизинде жүзөгө ашыруучу Бишкек шаарынын мэриясынын ыйгарым укуктуу органына жүктөлөт.

          45. Салык тартибин сактоо бөлүгүн контролдоо иш-милдеттери жергиликтүү салык органдары тарабынан жүзөгө ашырылат.

  

         XIII. Акы төлөнүүчү токтотмолордун жана унаа туруктардын орундарын пайдаланууга төлөмдүн формасы

 

          46. Бишкек шаарында акы төлөнүүчү токтотмолордун жана унаа туруктардын орундарын пайдаланууга төлөмдүн формасы болуп автотранспортту токтотуу жана коюу боюнча кызматтарга тиркемеге ылайык формада бекитилген дүмүрчөк сатып алуу саналат. Дүмүрчөктүн формасын белгиленген тартипте Бишкек шаардык кеңеш бекитет.

          47. Пайдалануучулар тарабынан автотранспортту токтотууга жана коюуга дүмүрчөктөрдү сатып алуу накталай эсептешүү менен жүргүзүлөт.

          48. Акы төлөнүүчү токтотмонун бөлүнгөн жеринде жайгашкан соода-оюн-зоок тармагынын, банктардын, кафелердин, кеңселердин ж.б. объекттеринин ээлери Бишкек шаарынын мэриясынын ыйгарым укуктуу органы менен бир жылга чейинки мөөнөткө акы төлөнүүчү автотоктотмо орундарын эксплуатациялоого, ай сайын акы төлөө жана кардарлардан төлөм алууга укугу жок шартында, келишимдерди түзө алышат. 

          49. Акы төлөнүүчү токтотмолордун иш шарттамы күн сайын 8:00дөн 20:00гө чейин белгиленет.

          50. Акы төлөнүүчү унаа туруктун иш шарттамы күн сайын күнү-түнү болуп саналат.

         51. Автотранспорттук каражаттарды токтотуу үчүн жерлерде төлөмдү толук жана өз убагында төлөөгө контроль автотоктотуучу, авто коюу жайларында – күзөтчүлөр тарабынан жүзөгө ашырылат.

 

         XIV. Бишкек шаарынын ыйгарым укуктуу органы тарабынан акча каражаттарын бөлүштүрүү жана аларды пайдаланууга болгон контроль

 

          52. Бишкек шаарынын мэриясынын ыйгарым укуктуу органы тарабынан автотранспортту токтотуу боюнча кызматтар үчүн алынган акча каражаттар бюджеттик каражат болуп саналат жана шаардын бюджетине толук которулууга тийиш.

          53. Атайын каражаттарды чыгымдоо Кыргыз Республикасынын колдонуудагы мыйзамдарына жана ченемдик укуктук актыларына ылайык, бюджеттик жана атайын каражаттарды пайдалануу боюнча отчётторду квартал сайын берүү менен Бишкек шаардык финансы башкармалыгы тарабынан бекитилген кирешелер жана чыгымдар сметасынын негизинде жүргүзүлөт (кирешелер жана чыгымдар сметасын аткаруу).

  

         XV. Акы төлөнүүчү токтотмо орундарын пайдалануудагы жеңилдиктер

 

          54. Токтотмо төлөмүнөн “Майып” деген таанылуучу белгиси жана каттоо документтеринде тийиштүү белгиси бар автотранспорттук каражаттардын 1-2-топтогу майып ээлери бошотулат. 

         55. Кызматтык транспортторду токтотмого жеңилдетип коюу маселелери Бишкек шаарынын мэриясы тарабынан чечилет.

 

         XVI. Токтотмолор жана унаа туруктар тутумун инвестициялоо, өнүктүрүү, жабдуу

 

         56. Бишкек шаарында автотранспорттук каражаттарды акы төлөп токтотууну контролдоонун автоматташтырылган тутумун киргизүү боюнча долбоорлорду ишке ашыруу мамлекеттик жеке өнөктөштүктү ишке ашыруу алкагында, сынактык негизде жүзөгө ашырылат. 

 

        

XVII. Башка жоболор

 

          57. Коомдук-саясий жана башка массалык иш-чараларды өткөрүүдө, аларды өткөрүү жайларында транспорттук каражаттарды токтотууга тыюу салынат.

          58. Бишкек шаарында акы төлөнүүчү токтомолор тутумунун ишмердиги жөнүндө шаардын калкын маалымдоо жалпыга маалымдоо каражаттары аркылуу жүргүзүлөт.

  

Бишкек шаардык кеңештин

аппарат жетекчисинин

убактылуу милдетин аткаруучу                                           Р. К. Садыралиев

 

ДЕПУТАТТАРДЫН БИШКЕК ШААРДЫК КЕҢЕШИНИН

ТОКТОМУ

Бишкек шаары, 2006-жылдын 28-ноябры N 266

Бишкек шаарынын

Күнү жөнүндө

Шаар салттарын өнүктүрүүнү улантуу максатында, Кыргыз Республикасынын Улуттук академиясынын Тарых институту, Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнө караштуу Мамлекеттик архив агенттиги жана Кыргыз мамлекеттик тарых музейи тарабынан берилген объективдүү, тарыхый ишенимдүү документтерге таянып, Бишкек шаары негизделген датасы анык көрсөтүлгөн тарыхый материалдардын негизинде Депутаттардын Бишкек шаардык Кеңеши

ТОКТОМ КЫЛАТ:

1.     29-апрель Бишкек шаарынын Күнү деп эсептелсин.

 

2. Бул токтом жарыяланган учурдан тартып күчүнө кирет.

Төрайым                                                                     Н. С. Байболова